Gepubliceerd op: 6 maart, 2025
Linda van Zonsbeek, voedingskundige van het Nationaal Schoolontbijt, vertelt. Als je aan een gezond ontbijt denkt, wat zie je dan voor je? Een bord havermoutpap of een volkoren boterham met rauwkost? Denk je eerder “saai” of “smaakvol”? Een gezond ontbijt geeft een goede start van de dag. Het is niet alleen belangrijk dát je ontbijt, maar ook wát je dan eet. Het probleem is dat gezond en lekker niet altijd hand in hand gaan. Of in ieder geval, dat dénken we.
In deze tijd waarin de nadruk ligt op “snel” en “gemak” speelt de voedingsindustrie een belangrijke rol in het aanbieden van gezonde en lekkere opties. Tegelijkertijd is het nodig om onze percepties over gezond eten te veranderen. Gezond ontbijten kan op zoveel lekkere manieren!
Hoewel er genoeg opties zijn om gezond te ontbijten, grijpen we vaak naar de producten die we gewend zijn. Logisch ook, we zijn gewoontedieren. We moeten dit stap voor stap aanpakken. Een mooi voorbeeld daarvan zijn de Eetwissels van het Voedingscentrum: van witbrood naar volkorenbrood bijvoorbeeld. En van gewone pindakaas naar 100% pindakaas, waar gelukkig steeds meer betaalbare varianten van beschikbaar zijn.
Maar eerlijk is eerlijk, ook de producenten kunnen ons nog helpen. De Nationale Aanpak Productverbetering is er niet voor niks: veel producten die we kunnen kopen zitten (nog) vol suiker, verzadigd vet of zout. Denk aan de ontbijtgranen in aantrekkelijke kleuren, zoet broodbeleg en volvette kaas. Lekker, maar niet zo gezond. Ook daar moeten stapjes gemaakt worden.
Er is de afgelopen tijd ook al best wat veranderd. Zo zijn er nu ook genoeg ontbijtgranen zonder toegevoegd suiker die prima passen binnen de Schijf van Vijf, bestaan er hummus varianten met minder zout en werken producenten ook aan gezond plantaardig broodbeleg.
We zien ook een rol voor het Nationaal Schoolontbijt. We voeren met (mogelijke) partners open gesprekken over de producten, de Schijf van Vijf en eventuele verbetering. De Schijf van Vijf is immers leidend bij de samenstelling van het ontbijtpakket. Soms gaat het slechts om een heel kleine hoeveelheid verzadigd vet waardoor een product buiten de Schijf van Vijf valt, maar we moeten streng zijn. We zijn ook blij dat producenten actief aan de slag gaan: waar een 30+ kaas het ene jaar net teveel zout bevatte, voldeed het product een jaar later wel. We weten dat er momenteel wordt gewerkt aan de verbetering van een halvarine en een variant van ontbijtgranen met noten. Door open gesprekken te voeren inspireert het Nationaal Schoolontbijt grote producenten om iets aan productverbetering te doen. En met succes: producten die uiteindelijk gezond(er) zijn, maar net zo lekker!
Gezond en lekker kunnen dus wel degelijk hand in hand gaan. Laten we elkaar daarom ook inspireren en openstaan om iets nieuws te proberen. Met een kleine twist of variatie maak je van je ontbijt een voedzame en smaakvolle creatie. Denk bijvoorbeeld aan ontbijtbowls met fruit, halfvolle yoghurt, muesli en gezonde zaden. Kleurrijk en smaakvol met veel vitamines en vezels. Of volkoren pannenkoeken van ongezoete sojadrink met volkorenmeel, met lekker fruit erop. Of simpelweg door plakjes banaan of tomaat toe te voegen aan de volkoren boterham met 100% pindakaas. Wissel lekker af en kijk wat past in het drukke ochtendschema.
Gezond ontbijten is niet alleen heel belangrijk, maar kan ook gezellig én smaakvol zijn! Laten we samen van gezond ontbijten weer een genietmoment maken, samen met je gezin aan tafel, iedere ochtend weer.
Linda